In Portugal gaat alles crescendo. De economie groeit gestaag, de werkloosheid is in 14 jaar niet zo laag geweest en het minimumloon is sinds 2014 met 20% gestegen. Het gaat zelfs beter met de traditionele zomerse bosbranden. Hoewel er in 2018 alweer een enorm aantal hectares is afgebrand, zijn er nog geen dodelijke slachtoffers gevallen (afkloppen!) en dat was in 2017 wel anders.
Toerisme
Er ligt echter een kink in de kabel in het verschiet. Het o zo belangrijke toerisme kan in 2019 wel eens een lelijke knauw krijgen. Toerisme is een belangrijke pijler van de Portugese economie, naar schatting 15 miljard euro in 2017. Ter vergelijking: dat is zeven keer zoveel als de Nederlandse aardgasbaten in dat jaar. Grofweg 70% van de werkgelegenheid in de Algarve staat of valt met het toerisme. Maar ook de vele citytrippers in het steeds hippere Lissabon doen een grote duit in het zakje.
Beide toeristische pijlers stijgen al jaren, al neemt het belangrijke Britse toerisme af sinds de Engelsen op 23 juni 2016 voor de “brexit” stemden, het aankomende vertrek van Groot-Brittannië uit de Europese Unie.
Brexit
Die brexit gaat in op 29 maart 2019. En hoewel nog niemand weet hoe dat er precies uit gaat zien en of het zelfs wel doorgaat, is juist de onzekerheid een reden voor veel Britten om de vakantieplannen even voor zich uit te schuiven. Dat komt dan bovenop die toch al forse daling van het Britse toerisme van de afgelopen jaren. De koers van het Engelse pond is sinds het brexitreferendum ruim 15% gedaald en zou best nog eens wat verder door zijn hoeven kunnen zakken in 2019. Dan wordt de vakantie in Portugal dus nog duurder. En wordt er allicht nog wat minder uitgegeven.
Zomer
De daling in het Britse toerisme werd de afgelopen jaren meer dan gecompenseerd door de stijging van het toerisme uit andere landen, waarbij Nederland zeker een belangrijke plaats inneemt. Maar heel Noord-Europa heeft een geweldige zomer achter de rug. Veel vakantiegangers realiseerden zich dat ze een flinke veer hebben gelaten om te reizen naar een warm buitenland waar de temperaturen en het aantal zonne-uren in hun vakantieweken hetzelfde waren als thuis.
En hoewel je op vakantie natuurlijk meer doet dan alleen maar op het strand of naast het zwembad liggen te bakken, speelt het weer wel degelijk een belangrijke rol. Ook al weet iedereen dat zo’n fantastische zomer de komende vijftien jaar niet meer voorkomt. Als van iedere tien Nederlanders er één besluit om in 2019 maar eens vakantie thuis te vieren (een “staycation” in plaats van een “vacation”) dan is dat een daling van 10%.
Branden
Wat ook niet meehelpt zijn toch die bosbranden. In 2018 was de grootste Portugese brand tot op heden (afkloppen!) in de Algarve: rondom Monchique brandde 27.000 hectare bos af.
En al vielen daarbij geen slachtoffers, de brand was diverse malen prominent in het nieuws in Noord-Europa. Geen toerist heeft last gehad van de brand, maar helaas blijft het negatieve nieuws wel in het achterhoofd zitten en kan het een rol spelen bij de vakantiebeslissing. Daar gaan we weer: als van iedere tien Duitsers er één besluit om in plaats van Portugal dan maar voor Kroatië te kiezen, dan is ook dat een daling van 10%.
2018
Het jaar 2018 is nog niet voorbij maar de eerste statistieken zijn niet veelbelovend. Het zou wel eens kunnen zijn dat het een minder succesvol jaar gaat worden dan 2017. Voornaamste redenen: goedkoop toerisme naar landen als Turkije, verdere terugval van de Britse zonzoekers (-9,8% in het eerste semester) en wegblijvende last-minuteboekers.
Winter
Een lichtpuntje is, zoals steeds vaker, het almaar toenemende wintertoerisme.
De grijze golf van winterzonaanbidders maakt dat het laagseizoen steeds minder laag is en dat is misschien wel belangrijker dan een voortdurende stijging van bezoekers in de zomer. Zowel voor Lissabon als voor de Algarve is het prima dat bezoekpieken worden afgevlakt en bezoekdalen worden opgevuld. Maar dat 2019 lastig gaat worden, dat is – vrees ik – onvermijdelijk …
Naschrift: gisteren (17 september 2018) stond er een artikel in de krant waarin wordt geschreven dat al in februari 2018 een daling van het aantal overnachtingen in de Algarve zichtbaar is. Geen paniek, want toeristen zullen blijven komen, maar na jaren van stijging is een kentering onvermijdelijk. En een gewaarchuwd mens telt voor twee. Lees hier het artikel in Sulinformação.
Misschien is de daling van ‘goedkoop toerisme’ ook wel een kans voor Portugal? Ik vind Portugal zo’n veelzijdig land, dat zo veel meer te bieden heeft dan alleen strand en zon. Want: cultuur, natuur, sport (o.a. bergwandelen, hiken, surfen, kiten, fietsen, raften, klimsporten) en overal in het land verschillende soorten (muziek)festivals. Aveiro – bijvoorbeeld – is zich steeds meer aan het profileren als culturele hotspot met als jaarlijks hoogtepunt het Festival dos Canais. Dat trekt een ander soort toerist. Een toerist die komt voor wat Portugal te bieden heeft en niet alleen geld spendeert aan een overnachting en een maaltijd. En dus uiteindelijk meer spendeert dan een toerist, die vooral zon en strand consumeert.
April 2019. Voor het 5e jaar zijn we weer gearriveerd in de oost Algarve om hier 4 weken te genieten van al het moois dat Portugal biedt. Wat ons echter opvalt is dat het zo ontzettend rustig is in de eethuisjes, op straat, het strand en noem maar op. Sommige momenten gewoon triest. De ondernemers klagen steen en been en hebben het op dit moment niet best. Nu de overwinteraars weer huiswaarts keren, valt het nog meer op. Zelfs de reisorganisatie, Prima Vera, jarenlang de grootste aanbieder van Algarve reizen valt het als geen ander op. Omzet loopt enorm terug en er wordt al gesproken over inkrimping van het personeel. Ik hoop dat het tij keert, want deze neerwaardse spiraal is absoluut niet goed voor al die hardwerkende mensen.
Dus het artikel van toen, bevestigt helaas de huidige situatie.
Cees, goed artikel. Het wordt nog lastiger volgend jaar omdat het voorstel AMAL om toeristenbelasting te gaan invoeren, op 21 september 2018 is goedgekeurd. Gelukkig heeft Rosa Palma van de Gemeente Silves nog tegen gestemd, maar het is maar de vraag of zij dit langdurig tegen kan houden in haar eigen gemeente.
De tax is ook niet misselijk: 1,5 euro per toerist, van maart tot oktober (maar alleen voor de eerste zeven dagen van het verblijf, om het nog een beetje draaglijk te maken). Een eenvoudige rekensom vertelt ons dat op onze eigen kampeerprijs in de zomer van €19,00 per nacht er maar liefst €3,00 per nacht bij komt voor 2 personen. Bedenk maar eens wat dit gaat kosten als ze ook nog een paar kinderen meebrengen. Daarmee prijzen we onszelf wel uit de markt!
Kleine correctie: er is voorgesteld om kinderen tot 12 jaar vrij te stellen van belasting.
Volgens bepaalde financiële wijsneuzen uit Amerika gaat Portugal een gouden toekomst tegemoet. In 2025 zou Portugal al het rijkste land van Europe kunnen zijn. Niet vanwege het toerisme maar vanwege het in de bodem aanwezige lithium! Althans dat las ik in een artikel dat ik nu niet terug kan vinden.
http://lithium.today/lithium-supply-by-countries/lithium-supply-portugal/
Goede reden om de gezondheidszorg en ouderenzorg te verbeteren?