Portugal Portal

In Nederland woonde ik jarenlang naast Cees, een begaafd organist en pianist. Klassiek geschoold,  trouw kerkorganist en jazzminnend. Als goede buur en vrienden  hebben we onze gezamenlijk liefde voor  jazz uitgebouwd en speelden samen in het combo Tudo Bem (Alles OK).  Ziezo, de eerste connectie naar Portugal, in dit geval de taal, is gemaakt.

Hoe muziek, Portugal en toeval bij elkaar komen

Toeval? Dit combo had een sterke band met  Braziliaanse muziek en verkoos de gelijknamige titel  van een stuk van Marcel Schimscheimer als bandnaam. In 1999 brachten we onze eerste (en enige) cd uit met daarop onder andere negen stukken van António Carlos Jobim.

Sinds 2010 woon ik permanent in Portugal. Heel leuk dat iedere Portugees mij als lid van het combo herkende en bij elke willekeurige ontmoeting  vroeg ‘tudo bem’ ? Ja, riep ik dan enthousiast, hoe weet u dat?!

In mijn nieuw thuisland heb ik mij eveneens gestort op het uitoefenen van mijn fijne hobby muziek maken. Drumlessen volgen aan het Conservatorio in Caldas da Rainha en aansluiting gevonden bij een jazzzangeres en gitarist in het Sandra Russo Trio.

Jazz

Vorig jaar vond ik het leuk om een jazzreünie in de Estremadura  te organiseren met een twaalftal bevriende in Nederland wonende muzikanten. Met partners erbij een hele groep van vijfentwintig mensen die de voorjaarsvakantie  in Portugal  kwamen doorbrengen. Voor de meeste van hen een eerste en gelijk bijzondere kennismaking met het wonderschone Portugal. Ondergebracht bij diverse door Nederlanders gerunde bed and breakfasts (is dit goed Nederlands?) in de buurt.

Een gevarieerd en druk programma hadden we. Bezoekjes  aan Lissabon, Óbidos, Caldas da Rainha, Alcobaça en Nazaré. Op bezoek bij een ontzettend enthousiaste Portugese gitaar- en vioolbouwer, een wijnproefavontuur in Cortém en drie ochtenden oefensessies houden in het Conservatorio ter voorbereiding op een heus jazzconcert in Salir do Porto. En tussendoor werd er volop genoten van de Portugese keuken.

Buurman Cees en echtgenote Nel waren eveneens van de partij. Ik vond het vanzelfsprekend heel erg leuk om aan de bevriende oude buren te laten zien waar wij wonen, hoe wij wonen en hoe wij hier leven.

Concert

Op de avond van het jazzconcert waren meer dan honderd bezoekers op de aankondigingen afgekomen, alleen dat al was een succes. Als speciale gastmuzikant was Hermine Deurloo uitgenodigd die ook op de cd van Tudo Bem meerdere stukken met de chromatische mondharmonica  professioneel aanvult.  Ook kwamen uit de Portugese hoek een zangeres, een fluitist, een bassist, een Nederlandse saxofoniste  die in Cascais woont  en mijn drumdocent de bende versterken. Het werd een muzikaal feestje en buurman Cees zat met een grote grijns achter de toetsen te wippen op z’n stoel.

Het geheel werd de volgende dag met een heerlijk Portugees diner afgesloten en gingen de meesten weer op terugreis naar Nederland. Zo niet buurman Cees, die nog wat dagen hier zou blijven om onder andere het klooster in Alcobaça te bezoeken. Dit bezoek is hem bijgebleven.

Alcobaça

Cees en zijn vrouw Nel  wandelen verkennend door het gebouwencomplex. Cees mist in deze omgeving toch wel een groot kerkorgel en bezoekt de patio met sinaasappels. Nel ontdekt een ruimte waar een vleugel staat, ogenschijnlijk zonder dat iemand aanwezig is en vertelt dit aan Cees. Nieuwsgierig even kijken en wellicht spelen, er is toch niemand in de buurt.

Enkele stappen verwijderd van de vleugel blijkt er toch een man aanwezig die ziet dat Cees aanstalten maakt te spelen en vraagt in Portugees-Engels: “Wilt u soms even spelen”, gevolgd door “ik ben Luís Peças, countertenor” en demonstreert dat onmiddellijk. “Mijn vaste begeleider is er vandaag niet, dus gebruik ik een tape en  audioapparatuur. Maar als je wilt spelen, ga je gang.”

Hemels geluid

Op de lessenaar staat bladmuziek, even proberen. Direct begint Luís te zingen. In deze ruimte klinkt een hemels geluid. Het duurt niet lang of toeristen die zich her en der in het klooster bevinden stromen toe. De schoonheid van klanken blijkt emoties los te werken en menig traantje is waar te nemen. Al snel begint de cd-verkoop tijdens de korte pauzes in dit spontane concert, compleet met verzoeknummers waarbij Ave Maria en Bach niet ontbreken.

Maar aan alle mooie dingen komt een eind dus ook aan dit concertje. Cees ontvangt een getekend exemplaar van de cd van Luís Peças en neemt afscheid. ’s Avonds bij ons aan de eettafel werd dit verhaal in geuren en kleuren uit de doeken gedaan.

Maanden later in Nederland leest buurvrouw Nel de volgende aankondiging:

“Op zaterdag 30 juni 2012 organiseert pianolerares Tatiana Chevtchouk een gekostumeerd Barokbal ter ere van Bach, zijn muziek en zijn tijd. Voor iedereen die van klassieke muziek houdt en een middag in de 18e eeuw wil meemaken. Er treden zo’n zestig jonge leerlingen op.

Alle leerlingen van Tatiana Chevtchouk spelen op een Bösendorfer Imperial. Daarnaast zal Gerard de Wit het kerkorgel bespelen en levert ook het Roder jongenskoor een belangrijke Bachbijdrage. Barokmeester Frank Perenboom komt met zijn professionele Barokdansers de dag verlevendigen en alle gasten mogen zich dan aan een dansje wagen. Acteur Jacques Riebeek is aanwezig als het personage Johann Sebastian Bach met verhalen uit zijn leven. Een van de hoogtepunten in het programma is het optreden van de speciaal voor deze gelegenheid uit Portugal overgekomen countertenor Luís Peças.

Locatie: Oude Kerk, Oudekerkplein 23, Amsterdam
Dresscode: barokstijl.”

Dat was geen toeval meer en de warme herinneringen koesterend aan Alcobaça werd besloten dit barokbal met een bezoek te vereren.

Dresscode barok

Bij het nauwkeurig doorlezend van de aankondiging is de conclusie dat barokkleding aandoen een voorwaarde is.  Nel gaat middels Facebook bij familie en vrienden te rade hoe hieraan te geraken. Dat bleek in eerste instantie niet mee te vallen. Maar het lukt haar uiteindelijk wel via een typisch Amsterdams verhuurbedrijf met de toepasselijke naam “De Klerewijven”. Geniaal!

Vanuit Portugal wenste ik hen veel plezier toe, aangevuld  met de tip om toch vooral niet te drinken, want je hebt echt wat uit te leggen aan oom agent als je er zo bijzit in je auto.

Dus geheel gekleed in stijl togen buurman Cees en buurvrouw Nel naar Amsterdam. Het weerzien met Luís Peças , ditmaal in Nederland, was verrassend warm en er is genoten van zijn muziek. Met  de Portugese ambassadeur in Nederland, die bij dit spektakel  in de Oude Kerk  ook aanwezig was,  is deze dubbele  ontmoeting met enthousiasme gedeeld.

Luís Peças is momenteel (december 2012)op tournee in Engeland en daarna weer met enige regelmaat in het klooster van Alcobaça te beluisteren.

Buurman Cees is als organist met enige regelmaat op zondagen in de Marktpleinkerk te Hoofddorp en de Verbondskerk (PKN) in Vijfhuizen te bewonderen.