De Koning is dood. Niet de koning van Spanje en ook niet die van Zweden, maar de koning van Portugal. ‘De Zwarte Panter’, de grootste voetballer aller tijden, zoals de Portugezen beweren. Eusébio da Silva Ferreira.
Rustig in zijn slaap van ouderdom overleden, dus niets aan de hand eigenlijk, we gaan allemaal dood, no big deal, niets om je druk over te maken, zo gaan die dingen nu eenmaal.
Maar in het geval van Eusébio werd er toch wel behoorlijk veel misbaar gemaakt.
Het overlijden van Eusébio
Het begon al op de dag van zijn overlijden. De televisieprogrammering was volledig gewijd aan de grote voetballer. Vrienden, familie en collega’s kwamen uitgebreid aan het woord. Tranen en emoties en ontroering.
Hij was een unieke en onvervangbare voetballer geweest, dat spreekt vanzelf, maar afgezien daarvan ook een heel fijn mens (“mijn zwarte broeder” , zoals een oude, verschrompelde ex-sportman ons tot wel drie keer liet weten), een voorbeeldige echtgenoot (al meer dan 40 jaar getrouwd met Flora, naar wie hij goed luisterde) en niet alleen een geweldige vader maar ook een fantastische oom en een buurman vanjewelste.
.jpg){kind=link}
Eusébiobijlage
Het grote rouwen kwam de volgende dag pas echt goed op gang in de eerste edities van de ochtendkranten. Bijna alle dagbladen hadden een speciale Eusébiobijlage, waarin leven en werk van Portugals beroemdste zoon geboren en getogen in Afrika, dat wel, maar wie maalt er op momenten als deze nog om zo’n detail nogmaals uitvoerig onder de loep werd genomen. Tal van internationale beroemdheden zoals Figo, Beckenbauer, Van Basten, Cruijff en Platini vertelden hoe belangrijk, hoe bepalend en beslissend Eusébio was geweest voor hun eigen sportieve carrière. De bijlage kwam met een grote voetbalposter, die er gratis werd bijgeleverd.
Socrates veroorzaakt een politiek relletje
Op dinsdag veroorzaakte de dood van Eusébio een klein politiek relletje. De voormalige premier Socrates herinnerde zich hoe hij op 23 juli 1967 als kleine jongen, op weg van huis naar school, op straat had vernomen hoe Eusébio Portugal naar de finale had geschopt tegen Korea.
Een schandalige, infame leugen van de kant van Socrates, want op 23 juli 1967 hadden alle scholen in Portugal schoolvakantie, zodat Socrates onmogelijk op weg van huis naar school van deze overwinning had kunnen horen. Eens te meer werd duidelijk wat voor een bedrieger deze leugenachtige ex-politicus eigenlijk was en hoe dankbaar Portugal moest zijn dat deze man bij de laatste verkiezingen was weggestemd.
Portugese regering unaniem
De volgende dag, een woensdag, kwam het parlement van de republiek Portugal in voltallige zitting bijeen. Een van de afgevaardigden deed het voorstel om Eusébio niet op een begraafplaats bij te zetten, maar hem met kist en al een plaatsje te geven in het Nationaal Pantheon. Dat is een groot, statig gebouw in Lissabon waar belangrijke Portugezen zoals schrijvers, schilders, Nobelprijswinnaars en democratisch gezinde generaals een laatste door het publiek te bezichtigen rustplaats krijgen toebedeeld.
Er was nog een hoekje vrij in een nis naast een vrij bekende dichter, vlak tegenover de sarcofaag van een vrouwelijke Portugese heldin.
Wat denken jullie ervan, had de afgevaardigde gevraagd en geloof het of niet, het parlement had namens alle partijen, links, rechts en midden, het voorstel unaniem aanvaard. Een unicum. Voor het eerst in honderd jaar was er in Portugal over iets een eenstemmig besluit genomen.
Niet lang daarna werden Flora en de kinderen uitgenodigd om tijdens een speciaal bijeengeroepen, plenaire vergadering van het parlement hun echtgenoot en vader nogmaals voor het oog van de natie te herdenken. Ook werden ze zelf uitgebreid gefêteerd en in het zonnetje gezet vanwege het simpele feit dat ze familie van de overledene zijn.
De kermis rond de dood van Eusébio
Het klinkt bijna als een aburdistisch sprookje, deze kermis rond Eusébio, al die diep gevoelde emoties en grote droefheid, die bij voorkeur op tv en voor een groot publiek tot uiting worden gebracht.
Ter meerdere eer en glorie, niet van Eusébio maar van al die mannen en vrouwen, die zich zo graag wensen te spiegelen aan zijn roem.
Voetbal zit Portugezen in het bloed
De Portugezen schijnen de gebeurtenissen van de afgelopen weken als volledig vanzelfsprekend en normaal te beschouwen.
Hoe kan het ook anders in een land waar de huidige ‘Beste Voetballer Aller Tijden’ , Ronaldo, tot nationale figuur is uitgeroepen omdat hij er door de uitschakeling van Zweden voor zorgde dat Portugal in 2014 aan het WK in Brazilie meedoet. Dat was ongeveer in dezelfde tijd dat hij, Ronaldo dus, een leeg staand gebouw op Madeira kocht en er een museum van maakte dat uitsluitend en volledig gewijd zal zijn aan één persoon, namelijk aan Ronaldo zelf.
Al deze dingen gebeuren in een land waar elke dag van de week drie kranten verschijnen, die uitsluitend artikelen en reportages over voetbal publiceren. Waar in het overgrote deel van alle bars en cafés in het hele land avond aan avond voetbalwedstrijden te zien zijn, bekeken door voornamelijk mannelijke bezoekers. Een land dat zo verliefd is op voetbal, dat zelfs in in de periode van economische malaise, die we momenteel beleven, de stadions van de grote clubs elke zondag nagenoeg uitverkocht zijn.
Voetbal: een mooie sport
Als ik iemand zou zijn, die vindt dat voetbal een uitermate domme sport is, beoefend door minkukels en nitwits, die de lagere school met heel veel moeite met de hakken over de sloot hebben kunnen afmaken en daarna in arren moede maar sportman zijn geworden, dan zou ik zeker zeggen dat Portugal als land niet meer is dan een open inrichting, bevolkt door half krankzinnige en hysterische idioten.
Maar als ik een liefhebber van het voetbalspel was, een aficionado dus, iemand die het verschil weet tussen totaalvoetbal, werkvoetbal, mooi voetbal, aanvallend voetbal, catenaccio, tiki-takavoetbal, verdedigend voetbal, resultaatvoetbal, het voetbal van de Hollandse school, iemand die een wedstrijd kan zien als een kunstwerk in beweging en weet dat geen enkele wedstrijd ooit op dezelfde manier gespeeld zal worden en even uniek en onherhaalbaar is als de vingerafdruk van ieder mens die ooit geleefd heeft en ooit zal leven, als ik zo iemand was dan zou ik zeker zeggen, dat Portugal het beloofde land is en een hemel op aarde!