Dit keer wil ik wat beter kijken naar de algemene eet- en drinkgewoontes van Nederlanders en Portugezen. Hoe ziet een doorsnee dag eruit wat betreft eten en drinken?

Wat rijst is voor de Oosterse wereld, is brood voor de Nederlanders. In Nederland bestaan twee van de drie hoofdmaaltijden in het algemeen uit brood met beleg, eventueel een ei, enzovoorts. Werknemers nemen doorgaans een aantal boterhammen mee naar hun werk en vullen hun middagmaaltijd eventueel aan met iets uit de bedrijfskantine. De avondmaaltijd wordt in Nederlandse gezinnen zo rond zes uur genuttigd en daar hoort geen brood bij.

Tussendoortjes bestaan uit een kop koffie – of twee – midden op de ochtend en thee met een koekje ’s middags. Bij elkaar op koffievisite of met iemand een koffie- of theeafspraak maken is een heel normaal verschijnsel in de Nederlandse cultuur.

Als iemand in een Nederlands huis bezig is met het uitvoeren van werkzaamheden, schoonmaken, schilderen of een andere klus, dan wordt ’s ochtends rond een uur of tien, of ’s middags rond een uur of vier gewoonlijk een kop koffie / thee aangeboden.

Het drinken van wijn staat in Nederland vaak los van de maaltijden. Het is gebruikelijk dat men aan het einde van de middag (dus vóór het eten) en/of in de loop van de avond (ná het eten) een glas wijn drinkt. Het drinken van wijn bij de maaltijden is eigenlijk pas een modern verschijnsel.

Kopje koffie met brood en gereedschap
Werkmans koffieuurtje. Foto Willem van de Poll

Altijd pruttelt er soep

In Portugal wordt twee keer per dag een warme maaltijd genuttigd, rond een uur ’s middags en rond negen uur ’s avonds. Het salaris van werknemers omvat vaak een bedrag dat bedoeld is als vergoeding voor de middagmaaltijd, die doorgaans gebruikt wordt in de bedrijfskantine of in een van de vele restaurants, die dus vooral door het serveren van middagmaaltijden goede zaken doen.

Vroeger (lees: zo’n 20 jaar geleden) hadden de meeste werknemers gewoonlijk twee uur middagpauze, dat is tegenwoordig vaak maar één uur.

Door die langere middagpauze en werkweek (40 uur is 40 uur) en door de doorgaans lange reistijd komt de gemiddelde Portugese werknemer pas rond zeven of acht uur ’s avonds thuis. Omdat het avondeten pas rond negen uur op tafel komt, zijn veel naschoolse activiteiten (sport, dans, muziek, enzovoorts) niet voor acht uur ’s avonds afgelopen.

Omdat na het eten vaak ook nog huiswerk moet worden gemaakt, gaan de meeste Portugese kinderen zeker niet voor tien of elf uur naar bed. En als vergaderingen om ongeveer negen uur ’s avonds beginnen zullen de meeste aanwezigen hun avondmaaltijd nog niet op hebben.

Wat ’s avonds op tafel komt, is dan uiteindelijk vaak beperkt tot een bord soep (in Portugese huishoudens staat altijd soep te pruttelen) en een wat eenvoudiger maaltijd dan ’s middags. Hoe dan ook, een Portugese warme maaltijd is niet compleet zonder een mandje brood en een glas wijn, water of sap. Koffie wordt alleen direct na de maaltijd gedronken, vaak in een cafeetje.

Alcoholist?

Tussendoortjes (“lanche”) in Portugal – halverwege de ochtend en rond vier/vijf uur ’s middags, bestaan uit een broodje, koekjes en wat te drinken. Als in en rond uw huis Portugese werknemers aan het werk zijn, zullen ze heel vreemd opkijken als u ze rond een uur of tien ’s ochtends een kop koffie aanbiedt. Wat water of frisdrank zullen ze waarschijnlijk meer op prijs stellen.

In de loop van een warme middag doen de meeste Portugese werkers een “moord” voor een koud pilsje. Als dat je tegen de borst stuit, kun je een alcoholvrij biertje proberen of het bij koud water of frisdrank houden.

En als je ’s avonds in een Portugese discotheek een glas rode wijn wilt bestellen loop je kans voor alcoholist versleten te worden; die hebben geen geld voor een biertje of wat sterkers…

Wil je meedenken? Reageer! Ook als je vragen hebt over de Portugese taal zal ik die graag bekijken.

One Reply to “Kopje koffie, schilder?”

  1. Op de première van een poëzierecital bood ik na afloop kaas en wijn aan. Ik had ook een fles water en appelsap voor de eventuele kinderen in het gezelschap. Er waren Nederlanders aanwezig maar hoofdzakelijk Portugezen. Alle Nederlanders dronken zonder uitzondering wijn.
    Slechts een van de Portugese vrouwen dronk een glas wijn. De anderen vroegen of ik geen “sumo” had, ook enkele mannen vroegen naar “sumo”. Het appelsap werd graag gedronken door de kinderen, de ‘niet-wijndrinkers’, dronken dan maar water of helemaal niets. Toen ik een Portugese vrouw over dit onderwerp sprak, zei ze: Vrouwen drinken niet in het openbaar omwille van het feit dat ze dan een slechte naam krijgen omdat ze zogezegd ‘drinkers’ zijn.
    Maar hier in ons dorp zijn een paar vrouwen bijna elke dag ladderzat. Eentje heeft al twee keer een ontwenningskuur gevolgd. Dus in het geniep drinken ze toch. En als ze bij mij langs komen, drinken ze ‘nooit’ alcohol…

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *