Hoog tijd om José Eduardo Agualusa een plek te geven in Portugal Portal! Naast Mia Couto is hij een van de markantste Lusitaanse schrijvers en vertellers van onze tijd. Zijn werk wordt in veel landen enthousiast ontvangen door lezers, zangers, kinderen en liefhebbers van de Portugese cultuur.
Zijn romans spelen hoofdzakelijk in Angola en raken altijd de geschiedenis en de actualiteit van het land. En ze zijn doortrokken van het grote plezier dat Agualusa heeft aan het vertellen van een verhaal. Waarbij de mise-en-scène soms nauw verwant is aan Jheronimus Bosch-achtige visioenen, inclusief de horror die daarbij om de hoek komt kijken. Zelf zegt hij daarover: ‘je schrijft ook over dingen waar je zelf van schrikt’.
De romans
Hierbij een kennismaking met de zes romans die tot nu toe door Harrie Lemmens zijn vertaald in het Nederlands. (in willekeurige volgorde)
De vrouwen van mijn vader
[bol_product_links block_id=”bol_5a942b4d3acf7_selected-products” products=”1001004006208383″ name=”de vrouwen van mijn vader” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”0″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
De zoektocht in de vorm van een pseudodocumentaire van Laurentina naar haar biologische vader, de Angolese muzikant Faustino Manso. De lezer moet aan de hand van korte fragmenten, geschreven door verschillende vertellers een legpuzzel in elkaar zetten. Allengs ontstaat het beeld van een vader met vele vrouwen, van wie hij ook allemaal kinderen krijgt. Terwijl vreemd genoeg ook duidelijk wordt, tijdens zijn laatste jaren, dat hij onvruchtbaar is en altijd was. Er volgt een knap geconstrueerde ontknoping.
Het labyrint van Luanda
[bol_product_links block_id=”bol_5a942e5f9dadb_selected-products” products=”1001004008503963,1001004011760533″ name=”Het labyrint van Luanda” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”0″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
Minder makkelijk te lezen dan het vorige boek. Het is een beschrijving van de complexe Angolese samenleving, waarin het Portugese verleden nog van invloed is op het moderne leven. Met als gevolg bijvoorbeeld bezweringsrituelen die gepaard gaan met corruptie, ondergrondse martelkamers, grote sociale verschillen en institutionele willekeur.
Er zijn veel hoofdrolspelers en bijrollen in dit boek, die allemaal verbonden zijn in amoureuze relaties, politieke spelletjes en gevangen zijn in angst en rivaliteit.
Geen livro de cabeceira, bedlectuur, maar meer een boek voor op vakantie, wanneer je het in een keer uit kan lezen.
Een algemene theorie van het vergeten
[bol_product_links block_id=”bol_5a942ebbf164b_selected-products” products=”9200000046418812″ name=”Een algemene theorie van het vergeten” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”0″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
Het fabelachtige verhaal van Ludo, een Portugese vrouw die zich in 1975 inmetselt in haar appartement en in haar eentje achterblijft in Luanda, wanneer een half miljoen Portugezen met achterlating van al hun bezittingen halsoverkop naar het moederland vluchten. (Daaronder ook de ouders van Agualusa en hijzelf.)
Vanaf het dakterras volgt zij de veranderingen op straat en op de balkons van haar eigen flatgebouw. Dertig jaar lang. Het verhaal zou gebaseerd zijn op dagboekfragmenten van een vrouw die inderdaad op deze manier heeft ondergedoken gezeten, levend als een Robinson Crusoë. Maar Agualusa heeft ook gezegd dat het verhaal hem ‘overkomen’ is toen hij ooit moederziel alleen in het betreffende flatgebouw stond. Ook hier weer, net als in de vorige boeken, een grote bandbreedte in de beschrijvingen, van het onmenselijke tot het fantastische en van het komische naar het ontroerende.
De handelaar in verledens
[bol_product_links block_id=”bol_5a942cfbd30e3_selected-products” products=”9200000002890790,1001004005154160″ name=”De handelaar in verledens” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”0″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
In dit boek drijft Agualusa de spot met de drang van ieder mens om het verleden bij te kleuren. De zwarte albino Félix Ventura is die handelaar in verledens. Hij woont in Luanda, Angola, en verkoopt verledens aan mensen die hierom vragen. Félix verzint stambomen, levert foto’s, documenten en krantenknipsels om het allemaal zo echt mogelijk te maken. Zijn klanten zijn mensen die iets te verbergen hebben uit hun verleden, of een verleden willen dat beter past bij de huidige toestand van het land. Een gekko die in het huis van Félix woont is de verteller van het verhaal. Het boek eindigt met de dood van de gekko, die de strijd met een enorme schorpioen verloren heeft.
Een steen onder water
[bol_product_links block_id=”bol_5a942d388f3d2_selected-products” products=”1001004011742357,1001004001951117″ name=”Een steen onder water” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”0″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
We schrijven 1868. Op de schouders van twee matrozen lukt het de avonturier Carlos Fradique Mendes om in Angola aan land te komen. Daar wordt hij geconfronteerd met de slavenhandel, die hem diep raakt. Ook de fascinerende Ana Olimpia, die ooit ketenen droeg maar nu getrouwd is met een van de invloedrijkste en vermogendste mannen uit de Portugese kolonie, maakt een onuitwisbare indruk op hem. Fradique wordt hartstochtelijk verliefd op haar, maar besluit zijn wereldreis voor te zetten. Pas wanneer Ana’s echtgenoot sterft, keert Fradique terug naar Angola – waar hij tot zijn grote afschuw hoort dat Ana’s zwager haar verkocht heeft.
Het genootschap van de onvrijwillige dromers (verschijnt eind maart 2018)
[bol_product_links block_id=”bol_5a942effefcc1_selected-products” products=”9200000086174608″ name=”Het genootschap van de onvrijwillige dromers” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”0″ show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
De Angolese journalist Daniel Benchimol droomt van mensen die hij niet kent. Moira Fernandes, een Mozambikaanse kunstenaar die in Kaapstad woont, ensceneert en fotografeert haar eigen dromen. Hélio de Castro, een Braziliaanse neurowetenschapper, filmt hen. Hossi Kaley, een hotelier en voormalige guerrillastrijder met een duister en gewelddadig verleden, heeft een heel andere en zelfs nog geheimzinnigere relatie tot zijn dromen. Dromen brengen deze vier personages bij elkaar in een dramatische reeks gebeurtenissen, in een land dat wordt gedomineerd door een totalitair regime dat op de rand van totale ineenstorting staat.
Over Agualusa
Agualusa is 58 jaar geleden geboren in Huambo (Angola) en gedoopt met Portugees water als zoon van Portugese kolonisten. Zijn vader kwam uit Viana do Castelo, zijn moeder uit Ílhavo bij Aveiro. Zij werkte in Angola als onderwijzeres, zijn vader was werkzaam bij de spoorwegen. Agualusa voelt zich vooral Angolees, maar mede door zijn Portugese nationaliteit is Lissabon inmiddels zijn thuisbasis geworden. Hij reist vaak naar Rio de Janeiro en tot voor kort minder vaak naar Angola. Want het uitermate corrupte en autoritaire systeem van de Angolese president Eduardo dos Santos was niet ingenomen met zijn schrijfsels. Verder bezoekt hij ook de vele landen, waar hij vertaald is en waar hij met prijzen wordt geëerd. In 2016 was hij aanwezig bij het Writers Unlimited festival in Den Haag.
Over zijn leven en werken is veel informatie te vinden in de nawoorden die Harrie Lemmens schreef bij ‘Een steen onder water’, ‘De handelaar in verledens’ en ‘Een algemene theorie van het vergeten’.
Behalve romans heeft Agualusa ook gedichten, korte verhalen, kinderboeken en songteksten geschreven. In de onderstaande video zingt Ana Moura een lied van zijn hand.
Met dank aan Harrie Lemmens, Peter Koj en Biblion