Nergens in Europa kun je zo goed overwinteren als in Portugal, maar er is meer! Niet alleen het weer maar ook het leefklimaat heeft veel positieve punten. Hier zijn er weer een aantal.
Bloed doneren
Gelukkig wordt er door de Portugezen veel bloed gegeven, dat is immers heel erg belangrijk voor een goed functionerende gezondheidszorg. En Portugal doet er veel aan om het bloed doneren te stimuleren. Zo kun je op internet zien wat de actuele voorraad van de verschillende bloedgroepen is en ook is er een app voor de smartphone ontwikkeld waarmee je kunt zien waar en wanneer je bloed kunt geven.
Maar het gaat nog verder. Om het geven van bloed te stimuleren heeft de Portugese regering bloeddonoren vrijgesteld van de medische eigen bijdragen, de “taxas moderadoras”. Bloeddonoren gaan dus naar de dokter en naar de “urgéncias” (eerste hulp) zonder daar iets voor te betalen. Ook voor andere medische verrichtingen betalen ze niets. Natuurlijk geldt dit alleen voor de medische voorzieningen van het SNS (Serviço Nacional de Saude), niet voor privéklinieken en zelfstandige artsen. Een mooie stimulans om bloed te gaan geven. En als je bang bent voor die dikke naald, dan kun je als alternatief brandweerman worden. Dan betaal je ook geen eigen bijdragen. Positief toch?
Schaduweconomie
Ho, ho, hoor ik je denken, wat is er nou voor positiefs aan de schaduweconomie? Zwart geld is toch een slechte zaak? Ja natuurlijk, maar het is een misverstand dat er in Portugal heel veel “zwart” gebeurt. Dat valt nogal mee en dat wil ik graag hier even uitleggen. Volgens een prachtig en uitgebreid rapport van AT Kearney uit 2013 bedraagt de schaduweconomie in Portugal slechts €31 miljard. Dat is veel minder in dan landen van vergelijkbare grootte zoals België (€63 miljard) en Zweden (€58 miljard).
In percentage van de totale economie is de Portugese schaduweconomie wel groter, maar zoals uit het rapport blijkt is dat geen eerlijke manier van analyseren. De sector horeca (zeer belangrijk in Portugal) is namelijk een van de grootste bijdragers aan de zwarte economie. Dit terwijl in de financiële sector en bij multinationals zwart geld nagenoeg niet voorkomt. Zou je het percentage van de schaduweconomie kunnen berekenen zonder die laatste twee grote sectoren, dan zal ook procentueel Portugal voordeliger uit de bus komen.
De schaduweconomie is wel meer zichtbaar in Portugal. Het is heel normaal om van de loodgieter de vraag te krijgen of de afrekening zonder of met IVA (BTW) moet. In andere landen wordt die vraag niet gesteld en steekt de reparateur het belastingvoordeel in eigen zak. Positief van Portugal is dus dat je als consument meedeelt in het voordeel!
Nog positiever is dat Portugal zeer actief en creatief is in het terugdringen van de schaduweconomie. Zo zijn er belastingvoordelen voor degenen die bonnetjes en facturen vragen en is er een speciale staatsloterij waar iedere rekening/bonnetje een lotnummer is. Jazeker, vraag een bonnetje van je kopje koffie van 60 cent, laat het op je fiscale nummer zetten en je kan zomaar een nieuwe auto of een geldprijs van €50.000 winnen. Dat is nog eens positief!
Talenknobbel
Inwoners van kleine landen met weinig gesproken talen, spreken vaak beter dan gemiddeld hun vreemde talen. Het meest belangrijk is dan natuurlijk wereldtaal Engels en daarna de taal van de grote buurlanden. Nederlanders gaan er graag prat op goed Engels te spreken en begrijpen daarnaast veel beter Duits dan dat ze eigenlijk willen toegeven.
Op dezelfde wijze ontkomt geen Portugees eraan om “Portugnol” te spreken. Portugnol is een soort “steinkohlenspanisch” wat een Spanjaard prima begrijpt en waarvoor een Portugees geen cursus nodig heeft. De pech van de Portugees is natuurlijk dat hij een wereldtaal spreekt, maar dat op het thuiscontinent Europa het Portugees toch onbeduidend is. Daarnaast is het voor een Portugees veel lastiger om Engels te leren dan bijvoorbeeld voor een Nederlander. De moedertaal behoort immers tot een andere taalgroep. Daarom spreken Portugezen vaak verrassend goed Frans. Het is dus bijzonder positief dat bij een recent onderzoek van Education First bleek dat Portugezen gemiddeld veel beter Engels spreken dan Fransen, Italianen en Spanjaarden.
Hoe komt het nou dat de Portugees veel beter zijn talen spreekt dan zijn Latijnse Europese broeders? Ik denk een mix van ondertiteling van films en TV (in tegenstelling tot nasynchronisatie) en een gebrek aan arrogantie. Ik zeg het maar gewoon zoals ik het zie. Zeer positief!
Leuk verhaal. Ik heb het gedeeld op mijn pagina. Je weet lezers te boeien met het verhaal.
Over het zwartgeld circuit heb ik duidelijk een andere mening. Al ruim 10 jaar doe ik langdurig overwinteren in de Algarve omgeving Olhao. Ondanks herhaalde verzoeken blijkt het niet mogelijk huur betalingen per bank te verrichten. Men wil alleen cash. Waarom zou dat zijn???
Dat heeft ook met de rechtsbescherming van huurders te maken Edu. Het is in Portugal, door de socialistische wetgeving van eind zeventiger jaren, vrijwel onmogelijk om een huurder uit je huis te krijgen, zelfs al betaalt hij helemaal niet. Daarom willen heel veel Portugezen helemaal niet verhuren, en als ze het doen, dan niet geformaliseerd. Maar natuurlijk is ook dit een onderdeel van de schaduweconomie waar ik over schrijf, en die in België en Zweden groter is dan in Portugal. Dat is geen kwestie van mening, maar een kwestie van cijfers.
Wel jammer dat ik dan bijna alleen maar Portugezen tegen kom die geen woord Engels spreken. Zelfs mijn huisarts spreekt geen Engels (of wil het niet spreken?). Zo ver ik het kan zien zijn het vrijwel alleen de jonge mensen die wel eens een woordje Engels spreken. (Mensen onder de 30). In de eerste tijd heb ik me dus echt moeten behelpen met mijn eigen versie van Portagnol. 🙂 Maar dat lukte heel aardig gelukkig. Hoewel iedereen ten sterkste ontkent Spaans te spreken (of te verstaan).
Mogelijk liggen de verhoudingen per gebied verschillend, maar in de streek waar wij wonen zijn de Portugezen die zelfs een mondje Engels spreken met een lampje te zoeken. Gelukkig spreekt onze dierenarts wel degelijk redelijk Engels! Met een kat die een ernstige voedselallergie heeft ontwikkeld is dat eigenlijk ook wel nodig, zo goed is mijn Portugees nog niet.
Blijkens het onderzoek van Education First spreken de Portugezen gemiddeld beter Engels dan andere Zuid-Europezen, maar dat wil niet zeggen dat iedereen ineens Engels spreekt. De ervaring van mijn (Portugese) vrouw was in Nederland niet anders. In Nederland spreken de mensen op zich goed Engels, maar dat wil niet zeggen dat je overal maar terecht kunt met Engels. Ik raad je dus aan om Portugees te leren, als je hier woont is dat het beste.
Onder schaduweconomie versta ik ook de ruilhandel, dus de geldloze economie. Ik doel hierbij op: ik heb 3 kilo tomaten over vandaag en jij hebt 3 kilo sinaasappels, dus zullen we ruilen? Of: ik heb nu vrije tijd en jij moet de sinaasappelbomen snoeien, dus ik werk bij jou en als ik straks mijn appelbomen moet snoeien dan werk jij bij mij. Dit alles zonder geld en dus zonder bonnen. Dit wordt nergens geregistreerd en gaat zeker zonder belasting betalen.
Geweldig verhaal en zo herkenbaar. Kom sinds 1994 in Portugal Oost Algave en nu woo ik er bijna 2 jaar. Wegens gezondheidsporblemen was de stap snel gemaakt. Hier komen wij vaak dus ook in aanraking met de medische zorg. Even wennen maar beslist niet negatief. Een jaar geleden werd ik opgenomen. Iedere arts sprak Engels. Je gaat echt door de molen en naast mijn klachten werd doordat je bijna elke medisch diagnose machine wordt gehaald nog een ander kwaal gevonden. Het is bijna vergelijkbaar met een pre-scan. 2 maanden ziekenhuis gelegen en echt niks te klagen.
De schaduw economie kent echter wel een schaduwkant bij de Portugese multinationals met als grote boosdoener Nederland. Lees dit bericht http://www.nu.nl/economie/3570448/nederland-fiscaal-lek-portugal.html
Dank je voor je positieve reactie Frans. Met betrekking tot de schaduwkant die je noemt: dit heeft niets met de schaduweconomie van Portugal te maken. Alles is volkomen legaal en dus gebruiken bedrijven uit de gehele wereld die “Nederland-route”, waaronder bekende giganten as IKEA, Starbucks, Arcelor Mittal en Gucci. Lees ook hier: http://nos.nl/artikel/2147922-oxfam-nederland-op-twee-na-grootste-belastingparadijs.html . Je moet dit vergelijken met een Portugees die op de Duitse autobahn 180 km per uur gaat rijden. Thuis mag hij maar 120, maar zolang Duitsland geen maximumsnelheid invoert, is deze Portugees niet illegaal bezig.
Met 180 km in Duitsland benadeel je niet de schatkist in Portugal. Kijk naar Ierland. Diepe depressie maar kent ook een voordeel systeem voor multimiljonairs en bedrijven. Ierland kwam dus sneller uit de resesssie. Portugal en Griekenland lukt dat niet, want ook het grootste deel van het groot kapitaal in Griekenland heeft zich verplaatst naar Nederland. Dus als we zeggen geen cent meer naar Griekenland moeten we ook geen cent meer willen innen van de Griekse multinationals. Het kan dan wel allemaal legaal zijn maar moreel onaanvaarbaar. Duitsland heeft nu het zwaard opgeheven tegen dit onrecht binnen de EU en terecht. Nederlanders zijn ook tegen de uitverkoop van Nederlandse bedrijven naar het buitenland.
Dus als ik het goed begrijp ben je het met me eens dat die schaduwkant waar jij op doelt alles met Nederland te maken heeft en niets met de schaduweconomie in Portugal, zoals ik deze beschrijf. 😉
idd
Door een fiscalnr op de bonnetjes te laten zetten is er wel inzage in het uitgavepatroon door de overheid.
Beste Hendrik, dat klopt natuurlijk. Wie iets te verbergen heeft kan het dus mischien beter niet doen. Hoewel het natuurlijk wel zo’n enorme berg aan informatie is dat je je moet afvragen wat de overheid er nu eigenlijk mee aankan.