Portugal is gek op kinderen. In Nederland zou een kind met een hysterisch toeval, horizontaal op de grond van een gangpad in de supermarkt kunnen blijven liggen. Uiteraard bij gangpad nummer 3 waar, heel listig, schappen met mega veel snoep op peuterhoogte ligt.
Met pedagogische wanhoop uitleggen dat snoep niet goed voor je is, heeft weinig zin; snoep is namelijk veel aantrekkelijker dan jouw gezever over E- en kleurstoffen. Er rest je niets dan te gaan schreeuwen, wat eigenlijk ook niet werkt. De laatste halte is het ander schreeuwend object meesleuren, nog steeds horizontaal dus.
Dit is een Hollandse scene.
Hier in Portugal zie ik geen horizontale kinderen. Hier huppelt alles verticaal rond.
Portugal is gek op kinderen. Tenenkrommend kijk ik toe wanneer mijn kind voor de zoveelste keer wangenknijpend wordt gevoerd met snoepjes, de een nog groter dan de ander, mij compleet negerend en misschien wil ik ook wel zo’n chemisch ding. Ook heel gewoon is een glaasje melk vragen in de lokale pastelaria en er vervolgens een schep Nesquick in te zien drijven. Blijkbaar is het niet gebruikelijk toestemming aan de ouder te vragen, het lijkt een manier van contact maken met het kind, waar er in Portugal al zo weinig van zijn. In het kader van integratie laat ik het meegaand toe en dwing ik mij dit alles meditatief van me af te laten glijden.
Portugal is gek op kinderen. Ze worden overal mee naartoe gesleurd; oudjaarsavond, Fado-avond, soepavond, al dan niet met IPad en soms gestrekt in de kinderwagen. Dat kind is erbij en ook braaf onderdeel van het festijn.
Alles begint laat, heel laat. Ontstaan door de hete zomerdagen en de zwoele avonden na zonsondergang, waarbij iedereen eindelijk weer tot leven kan komen en daar rijkelijk gebruik van maakt. Mijn gewoonte om na 22.00u in te storten, is hier dus een zielige handicap. Ik zal toch echt moeten gaan muteren, voordat ik straks op een bruisend strandfeest word overleefd door een peuter.
Soepfeest
Ik ben gek op één kind. Om te kunnen integreren, moet je soms heel wat gewoontes loslaten, in ons geval is dat onder andere stiptheid en regelmaat, dat geldt ook voor Fadi, mijn zoontje. De plek om andere kindjes te ontmoeten is niet in de speeltuin, maar op een dorpsfeest dat laat in de avond pas echt op gang weet te komen. Die avond was er een soepfeest in het dorp waar je, inderdaad, soep kan eten.
32 verschillende soorten soepen waar je je vingers bij aflikt. Het soepgebeuren begon om acht uur, tegen bedtijd van Fadi aan en het kind viel dan ook bijna in slaap, waardoor mijn eerste moederinstinct bedacht dat dit onderdeel van integreren toch echt nooit meer ging gebeuren.
Totdat er een clubje stoere kids met voetbal binnen kwam stromen, zo rond de 6, 7 jaar schat ik ze en daarnaast hinkelt een kind van 2 in een zoet jurkje.
Fadi schiet van mijn schoot omhoog en kijkt met grote heldere ogen naar het clubje dat zojuist binnen komt stromen. Van een jongetje van 3 transformeert hij in een kind van 6, 7 jaar, zoals hij zich altijd aan weet te passen aan zijn doelgroep en dat is nu dat clubje stoere kids met voetbal. Fadi is een sociaal en communicatief dier dat contact zoekt en net zo lang achter je aanrent, totdat je hem erkent.
Zo ook op het soepfeest. Met pijn in mijn hart zie ik het kind die hele zaal door rennen, achter dat clubje aan, alles om maar dat contact te maken. De jongens zien ‘m helemaal niet staan; hij is tenslotte 3 en er komt geen zinnig (Portugees) woord uit, vul ik dan zo voor de jongetjes in. Ik besluit me even afzijdig te houden en bedenk me na wat hartmartelingen dat ik vertrouwen in hem moet hebben, dat hij dit zelf aankan en slurp verder aan mijn soepje.
Toonbeeld van integratie
Wanneer ik me na de eindeloze soep omdraai, zie ik hem midden in de zaal een voetbal wegschoppen naar de twee jongetjes uit het clubje. Ze staan in een driehoek tegenover elkaar en hij schopt de bal in een kaarsrechte lijn knoerthard op zijn doel af.
Mijn kleine Ronaldo.
Fadi is het toonbeeld van integratie. Het was niet zijn keuze om naar Portugal te verhuizen, met al haar ruimte en het schone buitenleven. Hij heeft het nog steeds over de muffe ondergrondse Tun Fun; een speelparadijs onder het Waterloopplein in Amsterdam. En hij mist zijn opa, oma’s, nichtjes, tantes en ooms. Het is hartverscheurend hoe vaak hij het over ze heeft, ook omdat het mij continu herinnert aan wat ik achtergelaten heb en dat Portugal geen Tun Fun heeft.
Het was niet zijn keuze om in het diepe gegooid te worden op een schooltje waar hij ineens zo’n belachelijk schortje aan moest en waar ze een taal spreken die alleen maar uit nasale klanken lijkt te bestaan. En iedereen die me vertelde dat hij binnen 3 maanden de taal zou spreken, heeft of een kind met een monsterlijke talenknobbel, of een kind met een vocabulaire dat uit 3 woorden bestaat.
Wanhopig zei hij tijdens het autoritje van school naar huis: “… maar Papa, wat moet ik dan zeggen? “, toen hij was geduwd door een jongetje uit de klas.
De eerste maanden van onze emigratie waren pittig voor Fadi en dus ook voor ons. Het ging namelijk niet vanzelf. Na twee maanden, het moment dat hij besefte dat het geen vakantie was, tot aan de negende maand was het geen gelukkig kind. Hij was boos, gefrustreerd en kon zich niet uiten.
Maar mede door de veerbaarheid van een kind, zijn sterke persoonlijkheid en zijn lieve juffen op school heeft hij zich aan weten te passen.
Nu een jaar verder valt alles langzaam op zijn plek en heb ik hem nog nooit zo gelukkig gezien.
Hoi Claudia,
Ontroerend en herkenbaar. Mijn kinderen kwamen hier met 8 en 10 jaar, spraken geen woord Portugees en moesten zich maar zien te redden op de Portugese school. Na een half jaar spraken ze al beter Portugees dan wij, hun ouders. Nu zijn ze afgestudeerd en wonen en werken in Portugal. Vloeiend tweetalig en geïntegreerd met als extra dat je roots in 2 culturen liggen. Het komt goed!
Dankje Winy,
8 en 10 jaar lijkt mij een hele lastige leeftijd om in het diepe gegooid te worden. Knap dat ze er zich doorheen geslagen hebben.
Ik denk dat kinderen die een fase als dit meemaken, er een heel sterke pluspunt bij krijgen; het geloof dat ze iets kunnen overwinnen.
Hoi Winy.
Mag ik jou wat vragen. Zijn jou kinderen meteen naar een Portugese school gegaan in het dorp? Hoe lang heeft dat geduurd voordat ze een beetje aardden daar?
Hallo Sandra, natuurlijk mag dat. Mijn 2 dochters zijn begonnen op het schooltje in ons dorp, waar één juf en één groep was met ongeveer 12 kinderen tussen 6 en 10 jaar. Ze spraken nog geen woord Portugees. De juf had weinig tijd voor twee nieuwelingen in haar groep, ook nog eens midden in het schooljaar. Na die maand hebben we onze kinderen naar een grotere school gebracht in een nabijgelegen grotere plaats. Daar ging het verder goed. Al gauw spraken ze beter Portugees dan wij. Ik herinner me nog de ouderavonden, waar ik bijna niets van begreep. Mede omdat er nogal wat formele termen werden gebruikt, zoals “encarregado de educação”, wat gewoon “ouders” betekent.
Met een traantje in m’n oog (namelijk hoogzwanger) en m’n dreumes van bijna 2 lees ik je verhaal. We zitten hier net 2 maanden en de kleine heeft z’n eerste daagjes crèche erop zitten. Waar hij in Nederland nooit huilde en uitkeek naar zijn dag met andere leeftijdgenoten begint hij nu ’s ochtends al met ‘wil niet naar crèche’ Ook wij hebben de hoop dat ze op deze leeftijd flexibel zijn en snel aanpassen. Geeft moed dat dat bij jullie gelukt is! Die suikeranekdotes zijn toepasselijk. Ik heb het genot dat mijn zoon blond is en dat in een dorp met geen buitenlanders zijn, dus we zijn ’talk of the town’ en iedereen komt aan met dingen die hij van ons niet mag. Valt me sowieso op dat overal suiker in zit… (yoghurt, pap) Maar als ik hem buiten zie ravotten en roept dat hij naar de ‘casa’ wil, weet ook ik dat dit is waarvoor we het doen.
Ben benieuwd hoe bevallen straks gaat want na slechts 2 doktersbezoekjes kan ik daar al een boek over schrijven ;-p
Leuk om i.i.g. wat van een moeder met jonge kinderen te horen hier!
Hoi Marije,
Dankje voor je mooie reactie!
Nu, na een dik jaar, kan ik eindelijk tegen iemand zeggen wat mij een jaar geleden vaak gezegd werd: Het komt goed. Wel met veel tranen (ook die van mij). Maar als ik zie hoe gelukkig mijn zoontje nu is en hoe hij geniet van de ruimte en de rust die hier is in tegenstelling tot Amsterdam, dan zou ik het zo weer doen..
Heel veel succes met je bevalling! En schrijf je verhaal over je dokterbezoekjes :-)!!
Hallo Claudia, leuk verhaal. Ik ben getrouwd met een Portugese en we wonen bijna 1 jaar in Portimão en onze 2 kinderen zijn 2-talig opgevoed. De jongste van 3 verstaat en begrijpt Nederlands maar spreekt alleen nog Portugees de oudste van 7 begint mijn Portugees te corrigeren. De bata heeft mijn dochter ook op de crèche. Beiden hadden gelukkig weinig aanpassingsproblemen. De kinderen liggen rond 22:00 in bed, ze moeten toch naar school ondanks het mooie weer. De rest van de klas is toch vermoeid doordat ze rond 0:00 richting bed gaan.
Groeten Emiel en bedankt voor je blog.
Hoi Emiel,
Dank voor je reactie! Jouw kinderen zijn al helemaal verportugeest lees ik. Wel fijn om een wandelende taalcorrectie van 7 in huis te hebben! 🙂
Dat zal mij binnenkort ook vast gebeuren en dan was alles de moeite waard!…
Wij vertrekken begin volgend jaar naar Portugal. De jongste is nu 1,5, ik verwacht geen problemen, maar zoals ik al lees: je weet maar nooit… De oudste is 13 en die wil absoluut niet mee, maar ja, soms moet je iets omdat je ouders dat beslissen. Ik weet zeker dat hij daar echt wel zijn draai gaat vinden, uiteindelijk, maar leg dat maar eens uit als je er zelf nog niet eens geweest bent… Gelukkig kan hij zijn huidige schooljaar online afmaken aldaar, dan kan hij daarnaast Portugese les krijgen. (Door de spanning die ’t met zich meebrengt hebben we voor nu de Portugese les stilgelegd). Hopelijk kan hij dan na de zomervakantie dan op een redelijke manier instromen in het Portugese onderwijs. Spannend allemaal!
Dag Sandra,
Ik ben zo benieuwd hoe het jullie is vergaan en het nu gaat, zo’n 3 jaar later!
groet!
Esther
Hallo, wij willen met ons gemengd gezin in 2018 verhuizen naar Portugal. Mijn man is Portugees, ikzelf Belgische. Onze kinderen kunnen zich al redelijk vlot uitdrukken in het Portugees dus dat voordeel hebben ze al. Ze zulken dan 12 en 7 zijn. Toch vind ik het heel spannend hoe het zal lopen voor hen. Ik herkende veel gevoelens bij mezelf in je stukje en in de reacties. Toch overtuigd dat het voor hun gezondheid en ontwikkeling goed zal zijn. Ze hebben beiden allergie van huisstofmijt, planten, bomen, dierenhaar enz… En als we daar verblijven hebben ze er geen enkele last van. Ik zal dus je blog blijven volgen. Want ik ben ook zeer positief over Portugal.
Beste Sandra,
Dank voor je lieve reactie!
Het blijft hoe dan ook een spannende tijd om te emigreren, waar veel emoties bij komen. Maar ik denk dat je je doel voor ogen moet houden. Jullie spreken al aardig Portugees, dus dat is een dikke pre!
Inmiddels spreekt mijn zoontje vloeiend Portugees, na een flinke strubbel. Maar ik heb er een heel gelukkig kind voor terug gekregen, want wij zijn dat ook. Ik denk dat dat het meest van belang is, dat je als ouder gelukkig bent met de keuze en dat overbrengt aan je kinderen.
Heel veel succes en sterkte met de eerste hindernissen, gun jezelf de tijd om te wennen. Daar zijn geen regels voor.
Lieve groet, Claudia