Silvia Franco Santos tekende gezichten op de binnenkant van een flessendop. Ze vereeuwigde deze vrouwengezichten op een moment van mystieke extase of devote toewijding met de scratchboard-techniek.
Silvia is graphic designer en illustrator. Momenteel werkt ze als communicatiespecialist bij een bedrijf omdat de ‘schoorsteen moet roken’, maar ook omdat ze het leuk vindt om nieuwe dingen te ondernemen.
Ver para crer
Als trainingscoördinator op het gebied van design, creativiteit en visuele waarneming ontwikkelde ze, onder de paraplu van het “Ver para Crer-programma”, cursussen om het zelfvertrouwen van mensen te vergroten door angsten en creatieve blokkades te overwinnen. Dit project werd gepromoot door de Faculteit voor Schone Kunsten van de Universiteit van Lissabon en door het Almada Forma Centre (centrum voor continue trainingen van het Ministerie van Onderwijs).
Van flessendopje naar kunstwerkje
In de portretjes probeert Silvia de emotie van totale overgave of diep geluk te leggen. Het is de vastlegging van het moment dat iemand door iets of iemand ‘vervoerd’ wordt. Die heerlijke verrukking (flow) ontstaat als je voor de volle honderd procent gefocust bent, of met totale toewijding naar iets kijkt of luistert.
Spiritualiteit
Goddelijke vervoering is totale overgave en dat is niets anders dan intense aandacht. Sylvia zegt: “Tijdens het maken van de portretjes voelde ik mij overmand door een diepe toewijding aan het ongrijpbare. Het overkwam me en ik ervoer het als een geschenk.”
Hergebruik
Vaak gebruikt Silvia deksels en doppen van flessen als bakje om verf in te mengen of voor Oost-Indische inkt. Voor deze serie gebruikte ze een flessendop als ‘doek’.
Scratchboard
Ze zegt: “Het duurt een weekje om van een dop een icoontje te maken. Eerst verf ik de buitenkant van de dop en laat deze drogen. Daarna teken ik er in 3 à 4 uur een gezicht in. Eigenlijk gebruik ik hiervoor de scratchboard-techniek.”
Kasper van Dijk legt uit wat deze techniek inhoudt: “Tekenen met deze techniek vergt veel tijd. Scratchboard is een kartonnen plaat met witte Chinese klei erop die weer bedekt is met zwarte Oost-Indische inkt. Daarin kras je met een soort mesje, een scraper pen, een diapositieve tekening die de witte onderlaag weer naar boven haalt. Inclusief voorbereidingen, zoals schetsen en intekenen, ben je met een A4’tje al gauw 25 tot 30 uur bezig. En dan moet het ook meteen goed gaan, want een verkeerd streepje kun je maar hooguit een of twee keer een beetje herstellen.”
Silvia Franco Santos
Silvia maakte aquarellen en illustraties voor boeken.
“Niets is toevallig”, zegt Sylvia Santos “het leven en de omstandigheden geven ons wonderbaarlijk goede en ook slechte momenten. Ik heb diep vertrouwen dat het allemaal blijft lopen, gaan en doen. En vooral dat het goed is zo!”
Let op! Silvia had in 2017 een expositie van haar devote portretjes in Evora (Alentejo).
Ondertussen heeft Sylvia een reguliere baan en geen tijd meer voor dit soort experimenten en ander creatief werk. Ik kon geen copyrightvrije foto’s van dat specifieke werk vinden en jammer genoeg heeft ze ook niet gereageerd op mijn verzoeken om beeldmateriaal bij een stukje over haar voor een Nederlands publiek. Maar ik vond deze icoontjes te leuk om het niet onder jullie aandacht te brengen. Vandaar de meer algemene illustraties bij dit stukje. Op de website van Silvia Franco Santos kun je enkele flessendopjes zien.