Een gratenpakhuis. Hoezo, geen enkel probleem. Immers groot werden zij ermee. Hele mediterrane volksstammen weten niet beter. Opeten met kop, staart, huid en al. Niks voor mij. Ze staan in de toptien. De sardientjes (in blik). Al bijna 200 jaar worden ze geconserveerd. Volgens een website vol weetjes over dit visje.
Karakteristiek
In de negentiende eeuw waren ze al een delicatesse. Tegenwoordig passend als souvenirtje, zag ik. Gepresenteerd in speciaal ervoor aangeklede luxe winkels.
Op ooghoogte in het vizier. Klepperende ooievaars op restanten van de muren. Van een ruïne die in hun bezit is. Overwinteraars luierend in dit domein. Dankzij het milde Portugese klimaat in Silves. Reden voor uitgesteld vertrek naar Afrika.
Overal om ons heen zie je nesten. Tot aan de monding toe van de rivier Arade. Uivers huizend op schoorstenen van voormalige visfabrieken. Indertijd werden er sardines ingeblikt.
Glorieus
De sardinha, Portugals trots. Net als bacalhau. Symbolen van de nationale eetcultuur. Sardientjes overal te vinden op de menukaart. Zelfs te ruiken in de straten. Van elk willekeurig dorp.
Zodra inwoners hun visjes traditioneel op de barbecue leggen. Waardoor de lucht ervan zich onmiddellijk verspreidt. Met een aroma dat zo eigen is aan dit land.
De steil oplopende trap omhoog. Opletten met het plaatsen van je voet. Op de hobbelige ongelijke traptreden. Naar boven voor een fraaier uitzicht. Over de daken naar het groene dal vanaf het ‘castelo’.
Ongewis
Afgeplakte ramen. Dus van buitenaf niets meer te zien. Van wat er binnen gebeurt in Caffé Creme. Een snelle blik bij het voorbijlopen. Door de deur die toevallig openstaat. Benieuwd hoe het wordt ingericht na de verbouwing.
Intussen maar eens langsgaan. Bij dat nieuwe koffietentje annex supermarktje. Met die grappige naamkeuze. ‘Favorita’, gerund door twee vriendelijke jongedames. Een van beiden oefent blijkbaar.
Of ze de Engelse taal al machtig is. Zij probeert het uit op elke buitenlandse klant. Combinatievoordeel luidt de aanprijzing. Met krijt geschreven op minischoolborden. ‘Tosta Mista + Bebida + Café’ voor € 2,90.
Inzicht
Een groot vraagteken verschijnt. Op het gezicht van de Portugese. Zodra Marion vraagt om ‘white coffee’. Inspelend op het leermoment van de serveerster. Een ogenblik gebaart ze. Even later is zij terug. Met de Engelse vertaling.
Ze toont het scherm van haar mobiel. Breeduit lachend. Bijbetaling is vereist voor koffie met melk. Aldus antwoordt GoogleTranslate. De hedendaagse digitale techniek staat voor niets.
Foto Robert Steur
Bij die stijlvolle winkel vind je ze. Visconserven in de kleurrijkste verpakkingen. Van de meest felle plaatjes tot historische afbeeldingen. Sommige blikjes met ‘azulejos’ erop afgedrukt. Tegelprints puur voor de mooiigheid. Beslist niet om open te maken.
Erg gewild bij echte verzamelaars. Of koop er een met een alledaags motief. Om de keuken mee op te fleuren. Enfin, Portugal en vis zijn synoniem. Ingeblikt of niet. Een twee-eenheid zonder twijfel.
Leuze
Voorbijlopend lees ik hem. Afgedrukt op de zijkant van een bestelauto. Aanvaard met een glimlach. Een pakkende slagzin. Alleen sloeg hij nergens op, volgens mij. Die beoogde klik met huishoudelijke apparatuur. Dat leek mij al te ver gezocht.
Aanvankelijk ontging de reclameboodschap mij finaal. Dit lag natuurlijk niet in de bedoeling. Van die leverancier in televisies en witgoed. Een soort Expert, MediaMarkt of Coolblue. Maar dan de Portugese variant ervan.
“Viver melhor custa menos”. Krek, zo is ‘t maar net, dacht ik. Geen woord Frans erbij. Precies zoals ik het Portugese leventje ervaar. Beter en goedkoper.
Onvergelijkbaar met sardines of bacalhau. Laat staan met witte koffie of elektronica. Wel reusachtig fijn, helemaal op en top.
Hallo Robert,
Als aanvulling: er zijn ook beeldige sardineblikjes te koop met chocolade erin. Echt iets om cadeau te geven aan iemand die niet van vis houdt. Laatst kocht ik een sardineblikje op het postkantoor. Inhoud een serie prachtige postzegels voor de filatelist.
Ik heb nagedacht over je slogan. ‘Custar’ heeft niet alleen met geld te maken, het betekent ook ‘moeite kosten’. In die betekenis past het beter bij reclame voor huishoudelijke apparatuur. Die zorgt er immers voor dat je minder moeite hoeft te doen in het huishouden. Zou het in die betekenis bedoeld kunnen zijn?
Groet, Maja
Hé die Maja,
Prima suggesties van die visblikjes met chocolade erin. Die ben ik nog niet tegengekomen. Jammer, want ik ben een echte chocoholic.
Inderdaad schitterend als cadeautje. Enne, helemaal top is zo’n exclusief presentje met die postzegels erin.
Jij hebt nadacht over de betekenis van ‘custar’, blijkt maar zo. Diep denkwerk kwam er bij mij niet aan te pas. Toen ik die leuze las met mijn rudimentaire kennis van het Portugees. Reclame maken voor minder moeite met het huishouden is waarom het feitelijk draait bij de verkoop van witgoed. Deze betekenis lijkt mij meer voor de handliggend.
Hoewel deze variant weer niet zo mooi past bij het slot van mijn stukje.
Niettemin reuze bedankt voor deze leuke reactie.
Gegroet, Robert